Monumenten Muiderberg
Gemeente Gooise Meren heeft een belangrijke taak in het zorgvuldig omgaan met erfgoed. Een monumentenstatus kan er toe bijdragen dat erfgoed beter is beschermd voor toekomstige generaties. Met de opgave voor het actualiseren van de gemeentelijke monumentenlijst vanuit het College-uitvoeringsprogramma 2018-2022, breidt het aantal monumenten jaarlijks uit. In de periode tot en met 2022 richten we ons op Muiderberg en Muiden aangezien daar in het verleden een beperkt aantal gemeentelijke monumenten is aangewezen. We willen het meest monumentwaardige erfgoed beschermen. Voor Muiderberg streven we naar een lijst met 10 tot 15 monumenten.
Werkwijze
Om te komen tot een selectie van monumentwaardige panden en objecten doorlopen we 4 fasen.
- Inventarisatie
- Selectie
- Onderzoeken en beschrijven
- Besluitvormingsprocedure
Fase 1: Inwoners van Muiderberg en erfgoedverenigingen konden panden en objecten voorstellen. Dit heeft een voorlopige lijst opgeleverd van 60 verschillende panden en gebieden.
Fase 2: Een selectiecomité met daarin een vertegenwoordiger van de inwoners, erfgoedverenigingen, de Commissie Ruimtelijke Kwaliteit & Erfgoed (CRK&E) en de gemeente heeft de lijst teruggebracht tot 10 panden/objecten. Daarnaast is een reservelijst aangelegd van nog eens 10 panden/objecten die misschien een andere keer aan bod komen. De gebieden laten we in dit stadium buiten beschouwing.
Fase 3: De geselecteerde panden zijn in juni/juli 2021 door een externe adviseur onderzocht, nadat eigenaren daarover waren geïnformeerd per brief. Per pand of object is een redengevende beschrijving opgesteld.
Fase 4: Het college van burgemeester en wethouders heeft advies gevraagd aan de CRK&E, op grond van de Erfgoedverordening Gooise Meren 2016, artikel 3, over de definitieve selectie en de opgestelde omschrijvingen. Het college heeft op 15 februari 2022 besloten om te starten met de procedure tot het aanwijzen van panden en objecten in Muiderberg als gemeentelijk monument. Vanaf dat moment is het pand of object voorbeschermd. Vervolgens zijn door gemeenten zienswijzen ontvangen tegen dit voornemen van de eigenaren van een aantal panden. Eigenaren konden hun zienswijze mondeling toelichten aan de gemeente. Van ieder ensemble of pand is een redengevende omschrijving opgesteld. Hierin is gemotiveerd waarom een pand wordt aangewezen. Eigenaren hebben eventuele onjuistheden kunnen aangeven. Aan de Commissie Ruimtelijke Kwaliteit & Erfgoed (CRK&E) is vervolgens advies gevraagd over de definitieve monumentenstatus. De zienswijzen en het advies van de CRK&E heeft het college gebruikt bij het maken van de afweging. Vervolgens heeft het college op 21 juni 2022 besloten om 8 van de 10 panden definitief aan te wijzen als gemeentelijk monument. Voor een object loopt nog een onderzoek.
Waarderingscriteria monument
Om in aanmerking te komen voor de status van gemeentelijk monument, gebruiken we de waarderingscriteria van de Rijksdienst van het Cultureel Erfgoed. Samengevat heeft een gemeentelijk monument tenminste de waarden:
- Cultuurhistorische waarden: het pand of object herinnert bijvoorbeeld aan een culturele, sociaaleconomische of geestelijk ontwikkeling
- Architectuur- en kunsthistorische waarden: het pand of object is onder meer van belang voor de geschiedenis van de architectuur en/of bouwtechniek, binnen het oeuvre van een architect of kent bijzonder materiaalgebruik of ornamenten
- Stedenbouwkundige en landschappelijke waarde: het pand of object heeft een beeldbepalende waarde voor zijn omgeving, wijk, plaats of streek.
- Gaafheid en herkenbaarheid: het pand of object verkeert onder meer nog in materiële, technische of constructieve originele staat of de oorspronkelijke historische functie is nog goed herkenbaar
- Zeldzaamheid: het pand of object is zowel architectuurhistorisch of bouwtechnisch zeldzaam of komt als type weinig voor
Niet op alle waarden hoeft het pand hoog te scoren, soms kunnen een of meerdere waarden eruit springen.
Een object of pand moest vroeger ouder zijn dan 50 jaar om in aanmerking te komen als monument. Dat is niet meer zo. Maar er moet welke sprake zijn van een verleden. Daarom stellen we dat panden en objecten vóór het jaar 2000 moeten zijn ontworpen.
Verder gaat niet alleen om de intrinsieke waarde van de panden. De selectie wordt mede bepaald door het ‘verhaal van Muiderberg’ dat de te selecteren panden vertellen.
Bestaande monumenten in Gooise Meren
Bekijk het overzicht van monumenten in Gooise Meren als u wilt weten welke panden of objecten al zijn beschermd als monument.
Wat de status van gemeentelijk monument betekent
De status van gemeentelijk monument maakt het makkelijker om een pand of object te beschermen. Dat is van belang vanuit maatschappelijk oogpunt, maar brengt ook verplichtingen met zich mee voor de eigenaar. Denk aan vergunningen voor wijzigingen aan het pand en een onderhoudsplicht. Daar staat tegenover dat er een subsidieregeling is voor groot onderhoud en restauratiewerkzaamheden van gemeentelijke monumenten. Hiervoor is jaarlijks een beperkt budget beschikbaar.
Meer informatie over het aanwijzen van monumenten vindt u in de Veel gestelde vragen aanwijzing gemeentelijke monumenten (PDF, 116 kB).
De subsidieregeling kunt u lezen in de Erfgoedverordening Gooise Meren 2016.